Trong ch??ng trình qu?ng bá, chính ph? Canada luôn nh?n Canada là m?t ?i?m ??n an toàn, h?nh phúc, d? s?ng và làm vi?c, nh? m?t thiên ???ng ?? h?c t?p, ??u t? và ??nh c? h?p d?n.

LTS: Trong không khí c? n??c m?ng ?ón xuân, ki?u bào Vi?t Nam ? kh?p n?i trên th? gi?i c?ng cùng chia s? th?i kh?c giao th?a c?a n?m M?u Tu?t 2018. Gi?a ni?m vui ?ó là nh?ng tình c?m, n?i ni?m c?a ki?u bào trong nh?ng b?i c?nh khác nhau, gi?a các môi tr??ng s?ng khác nhau và nh?ng ?i?u ki?n xã h?i khác nhau.

Nhân d?p xuân v?, chúng tôi xin gi?i thi?u t?i ??c gi? lo?t bài vi?t câu chuy?n v? ??t n??c Canada và ng??i Vi?t ??nh c? t?i ?ây, c?a tác gi? Ti?n s?, Bác s? Nguy?n Công Ngh?a, t? ??i h?c Waterloo, Ontario, Canada. Kính m?i quý ??c gi? ?ón ??c!

?i?m t?i lý t??ng

Trong ch??ng trình qu?ng bá, chính ph? Canada luôn nh?n m?nh r?ng Canada là m?t ?i?m ??n an toàn, h?nh phúc, d? s?ng và làm vi?c, nh? m?t thiên ???ng ?? h?c t?p, ??u t? và ??nh c? h?p d?n.

Các b?ng x?p h?ng t? các t? ch?c uy tín th? gi?i c?ng cho th?y ?i?u ?ó.

Canada n?m trong top 10 c?a báo cáo US News & World Report 2017 v? các qu?c gia ?áng s?ng nh?t trên th? gi?i theo các tiêu chí v? ch?t l??ng cu?c s?ng, kinh doanh m?, quy?n công dân, du l?ch và di s?n.

Canada c?ng n?m trong top 10 các n??c bình yên nh?t th? gi?i theo Global Peace Index 2017.

Trong x?p h?ng 10 thành ph? ?áng s?ng nh?t th? gi?i c?a Economist Intelligence Unit 2017, Canada có 3 thành ph? (Vancouver, Toronto, và Calgary).

Trên các ph??ng ti?n truy?n thông chính th?c, Chính ph? và ng??i dân Canada t? hào vì nh?ng ?i?u trên. Canada là qu?c gia có di?n tích lãnh th? l?n th? hai th? gi?i, nh?ng dân s? ch? 35 tri?u ng??i n?m 2017 (theo Statistics Canada), ch?a b?ng dân s? bang California c?a M?.

Ch? có ???ng biên gi?i trên b? duy nh?t v?i M?, g?n nh? không ch?u ?nh h??ng c?a các cu?c xung ??t chính tr? và chi?n tranh ?áng k?, ngo?i tr? vi?c quân ??i c?a h? tham chi?n trong 2 cu?c Th? Chi?n v?i t? cách ??ng minh.

Canada có m?t trong nhóm G8 (8 n??c công nghi?p phát tri?n hàng ??u), v?i 3 nhóm ngành công nghi?p ch? ??o: công nghi?p d?ch v? (chi?m t?i 75% ng??i lao ??ng), công nghi?p s?n xu?t và công nghi?p khai thác tài nguyên.

T?t c? nh?ng ?i?u này mang l?i cho ng??i dân Canada ngu?n phúc l?i xã h?i thu?c lo?i hàng ??u trên th? gi?i.

D?ch v? b?o hi?m tiên ti?n

B?o hi?m y t? toàn dân ch?c ch?n là ?i?m sáng quan tr?ng nh?t trong b?c tranh xã h?i.

T?t c? công dân Canada, và các th??ng trú nhân – nh?ng ng??i có th? xanh – sau 90 ngày ??t chân t?i Canada, ???c c?p m?t th? b?o hi?m y t? c? b?n.

Ng??i mang th? ???c h??ng d?ch v? khám và ?i?u tr? c?p c?u mi?n phí t?i b?nh vi?n (bao g?m c? ?n u?ng), khám và xét nghi?m mi?n phí t?i phòng khám gia ?ình h? ??ng ký hay các phòng khám vãng lai, và c? m?t s? d?ch v? khám chuyên khoa, ngo?i tr? r?ng và m?t.

Ch?t l??ng, d?ch v?, thái ?? là nh? nhau cho b?t k? ai ? m?i b?nh vi?n công. M?i chi phí b?o hi?m này chi tr? ???c tính th?ng vào ngân sách c?a t?nh bang.

B?o hi?m c?ng chi tr? ti?n thu?c cho ng??i trên 65, và ?? t?ng thêm l?i ích c?a nó, t? n?m 2018, bang Ontario và các bang khác s? l?n l??t mi?n phí hàng lo?t thu?c ?i?u tr? theo ??n bác s? cho m?i b?nh nhân d??i 24 tu?i.

N?u so v?i ng??i láng gi?ng M?, khi có t?i h?n 30 tri?u ng??i hoàn toàn không có b?o hi?m y t?, và h?u h?t các b?o hi?m ? d?ng ??ng chi tr? 20/80 có kh?u tr? ti?n m?t ban ??u, thì b?o hi?m y t? c? b?n toàn dân ? Canada là m?t ?u th? v??t b?c.

Cho dù còn nh?ng phàn nàn v? s? ch?m tr? do thi?u bác s?, trong m?t s? chuyên khoa ? m?t s? khu v?c, thì ??i v?i ng??i nghèo, và c? t?ng l?p trung l?u, ?ây v?n là chi?c phao c?u sinh, giúp cho h? gi?i thoát nhi?u lo l?ng ngay c? các tr??ng h?p b?nh hi?m nghèo.

N?n giáo d?c ??i m?i

?i?m sáng quan tr?ng th? hai là n?n giáo d?c ???c nhà n??c b?o tr?. Ch??ng trình ph? thông 12 n?m c?a Canada ???c chia thành c?p ti?u h?c (t? m?u giáo ??n l?p 9) và c?p trung h?c (l?p 10 ??n 12).

Toàn b? ch??ng trình h?c này là mi?n phí.

Xe buýt c?a nhà tr??ng ??a ?ón t?n n?i các h?c sinh ti?u h?c nhà ? cách tr??ng trên 1,6 km và các h?c sinh trung h?c v?i kho?ng cách xa h?n 3,3 km.

?i?n hình c?a n?n giáo d?c ph? thông l?i là nh?ng ?i?u “không”: không h?c thêm, không l?p tr??ng, không h?i ph? huynh h?c sinh, không bài t?p v? nhà cho h?c sinh d??i l?p 6, không công khai ?i?m h?c sinh, không có ngày nhà giáo, không phát ??ng ch?y ?ua theo phong trào.

Nhà tr??ng khuy?n khích và t? ch?c các chuy?n dã ngo?i t?i b?o tàng, nông tr?i, nhà máy, b?nh vi?n ?? b? sung cho bài h?c.M?i h?c k?, cha m? m?i h?c sinh g?p riêng th?y cô giáo ?? trao ??i nh?ng ?i?m m?nh và y?u c?a con mình.

Các ch??ng trình h?c chuyên bi?t nh? tú tài qu?c t? (International Baccalaureate), thêm ti?ng Pháp (French Immersion), hay h?c tr??c ch??ng trình (Advanced Placement) ??u ???c t? do ??ng ký.

Sau giáo d?c ph? thông, chính ph? ti?p t?c khuy?n khích và tr? giúp cho m?i b?c ?ào t?o ? cao ??ng, ??i h?c và sau ??i h?c.

?? vào nh?ng tr??ng này, h?c sinh không ph?i thi mà xét tuy?n hoàn toàn d?a trên ?i?m s? các môn theo yêu c?u trong 2 n?m cu?i ph? thông. H?c phí cho sinh viên Canada thông th??ng kho?ng 7.000 CAD/n?m cho các ch??ng trình h?c thông d?ng nh?t, kho?ng b?ng 1/3 so v?i h?c phí cho sinh viên n??c ngoài cùng ch??ng trình.

M?i t?nh bang l?i có các ch??ng trình ?? gi?m thêm ti?n h?c phí, ví d? Ontario gi?m thêm 30% cho h?c sinh c?a t?nh bang này.

Các tr??ng Canada g?n nh? không có h?c b?ng ho?c tr? giúp r?t ít cho sinh viên b?c ??i h?c, b?i m?i sinh viên b?n x? ??u có quy?n vay ti?n chính ph? thông qua các ch??ng trình t?nh bang ví d? OSAP (Ontario Student Assistance Program – t?m d?ch: Ch??ng trình H? tr? Sinh viên Ontario).

Tùy theo thu nh?p cha m?, bên c?nh vay, nhi?u kho?n chi cho tiêu dùng (?n ?, sách v?, ?i l?i, th? thao) ???c chính ph? cho không. Sinh viên có th? vay ?? h?c liên t?c t?i th?c s?, ti?n s?, và ch? ph?i tr? n? khi b?t ??u ?i làm.

Nh?ng ng??i ?ã ?i làm, b? m?t vi?c ho?c không h?nh phúc v?i công vi?c, có th? l?i ti?p t?c ???c m??n ti?n ?i h?c m?t ngành khác cùng v?i tr? c?p không hoàn l?i, ?? b?t ??u m?t ch?ng ???ng m?i.

Các kho?n h? tr? khác

Phúc l?i xã h?i cho cu?c s?ng là ?i?m sáng quan tr?ng th? 3. M?t gia ?ình có th? ???c nh?n nhi?u kho?n phúc l?i xã h?i khác nhau, tùy theo thu nh?p hàng n?m.

N?u gia ?ình thu nh?p th?p hay không có thu nh?p, m?i tr? em trong gia ?ình d??i 18 tu?i ???c nh?n kho?n tr? c?p hàng tháng (Child Benefits), lên t?i kho?ng 650 CAD, ví d? nh? ? t?nh bang Ontario.

Ng??i l?n không ?i làm, ho?c không th? tìm vi?c có th? nh?n tr? c?p t? ch??ng trình Ontario Works lên t?i 750 CAD m?i tháng.

Ng??i khuy?t t?t, th? ch?t ho?c tinh th?n, có th? nh?n tr? c?p t? ch??ng trình Ontario Disability Support Program (t?m d?ch: Ch??ng trình H? tr? Ng??i khuy?t t?t Ontario) lên t?i 1.100 CAD m?i tháng.

T?t c? m?i ng??i già trên 65 tu?i, trên toàn Canada, n?u không có l??ng h?u có th? nh?n ???c tr? c?p ti?n già hàng tháng trên 1.200 CAD.

Vi?c sinh con không tiêu t?n nhi?u vi?n phí, và nh?ng ph? n? ?i làm ngh? thai s?n ???c phép ngh? t?i 52 tu?n có l??ng, và ???c cam k?t quay tr? l?i v? trí c? v?i m?c l??ng nh? c?.

Nh?ng gia ?ình thu nh?p th?p có th? xin chính quy?n tr? giá ti?n thuê nhà, ti?n ?i?n hay s??i trong mùa ?ông.

?ó chính là nh?ng vùng sáng nh?t, là ph??ng châm tranh c? c?a m?i ??ng phái, nh?ng c?ng chính nh?ng ?i?u này l?i t?o ra nh?ng vùng t?i, m?t xã h?i phát tri?n l?ng ch?ng, d? dang, thi?u ??ng l?c và ít ni?m vui.